دامنه اینترنتی (Domain Registration)

دامنه اینترنتی، دامین، دومین، گستره، domain و… همگی نام های متفاوت اما در واقع با یک معنای منحصر به فرد و غیر تکراری در فضای اینترنت جهانی هستند که هر وب سایت برای کارکردن و فعال بودن به آن نیازمند است و از طریق آن قابل دسترس خواهد بود. در خلاصه‌ترین حالت دامنه یا دامين، نام وبسایت شما در فضای جهانی اینترنت است. هر دامنه از دو بخش عنوان، نقطه برای جداشدن پسوند و پسوند تشکیل شده است. نام یا عنوان دامنه که عموما با www شروع میشود، کاملا سفارشی و دلخواه بوده و پسوند دومين نیز به صورت مفهومی بسته به موضوع وب سایت (البته به صورت دلخواه و بسته به سلیقه) میتواند انتخاب شود.

دامنه‌ها به دو دسته‌ی کلی ملی و بین المللی تقسیم بندی می‌شوند. کسب و کارهای اینترنتی معمولا دامنه خود را با پسوند ملی به ثبت می‌رسانند که عموما هزینه‌ی پایین‌تری هم دارند. اما به دلیل شهرت بیشتر پسوندهای بین المللی، گاها تجارت‌های داخلی نیز از چنین پسوندهایی استفاده میکنند. بیش از 1500 پسوند مختلف برای ثبت دامنه اينترنتي وجود دارد.

برخی از پرمصرف‌ترین پسوندهای بین المللی عبارتند از (com .net .org .shop .ir .info .pro .biz .name .mobi .edu .gov .tv.) پسوند ir. دامنه اختصاصی وب سایتهای ایرانی است. برای مثال در سایت آریالینک www.aryalink عنوان اصلی دامنه و عبارت .com به عنوان پسوند دامنه تعریف شده است. آریالینک در این حوزه امکان ثبت دامنه با هر پسوندی را برای شما فراهم نموده است. تنها عبارات مجاز برای به ثبت رساندن یک دامنه فقط حروف، اعداد، نقطه “.” (Dot) و خط تیره “-” (Dash) می‌باشد. استفاده از سایر اشکال و علامت‌ها برای انتخاب یک دامنه مورد تایید قرار نمی‌گیرد. همچنین برای انتخاب دامین یک سری نکات باید رعایت شود که در پایین به توضیح آن‌ها میپردازیم:

• بخش‌های نام دامنه با نقطه از یکدیگر جدا و تفکیک می‌شوند.
• طول هربخش از نام دامین باید بین 2 تا 63 کارکتر باشد.
• نقطه و خط تیره نمی‌توانند در ابتدا و انتهای بخش‌ها قرار بگیرند.
• دو نقطه و یا دو خط تیره چسبیده به هم معتبر و قابل ثبت نیستند.

انواع پسوندهای دامنه چیست و کاربرد آن‌ها چگونه است؟

امروزه پسوندهای بسیار زیادی برای دامنه‌ها در سراسر وب موجود شده‌اند. که حتی برخی از آنها نام های عجیب و غریبی هم به خود اختصاص داده‌اند. در اینجا ما به ترتیب مهم ترین و کاربردی ترینشان را برایتان شرح خواهیم داد.

• com. مخفف commercial کاربرد تجاری
• net. مخفف network کاربرد در شبکه
• org. مخفف organization کابرد سازمانی
• info. مخفف information کاربرد برای اطلاعات
• edu. مخفف education کاربرد آموزشی
• int. مخفف international کابرد ارگان‌های بین المللی
• biz. مخفف business کاربرد تجاری
• shop. مخفف shop کاربرد فروشگاهی
• tv. مخفف television کاربرد رسانه‌ای
• aero. مخفف aeronautics کاربرد صنایع حمل و نقل هوایی
• gov. مخفف government کاربرد دولتی
• mil. مخفف military کاربرد نظامی
• tel. مخفف telnic کاربرد صنایع ارتباطی و اینترنتی
• pro. مخفف professional کاربرد حرفه ای
• mobi. مخفف mobile کاربرد موبایلی
• me. مخفف me کاربرد شخصی
• ir. مخفف iran کاربرد در کشور ایران
• cat. مخفف cat کاربردی برای گربه ها
• dog. مخفف dog کاربردی برای سگ ها
• horse. مخفف horse کاربردی برای اسب ها
• fish. مخفف fish کاربردی برای آبزیان
• pet. مخفف pet کاربردی برای حیوانات خانگی
• asia. مخفف asia کاربرد در قاره آسیا
• travel. مخفف travel کاربرد صنایع توریستی
• name. مخفف name کاربرد اسمی
• jobs. مخفف jobs کابرد شرکتی

البته عموما اینگونه نیست که هر پسوند می‌بایست در حوزه کاری خود به ثبت برسد. برای مثال سایت‌های رزومه شخصی می‌توانند با پسوند .com ساخته شوند. عموما شرط به ثبت رساندین یک دامنه، آزاد و در دسترس بودن آن است. یعنی شخصی از قبل آن‌را رزرو و یا تهیه نکرده باشد. استثنا هم وجود دارد و برخی پسوندهای اختصاصی مثل .biz و .pro نیازمند ارائه مجوزهای خاصی می‌باشند و شرایط و محدودیت‌های ویژه‌ای دارند.

پسوندهای ملی ایران نیز خود به زیربخش هایی دسته‌بندی می‌شوند که هر کدام برای اهداف خاصی مورد استفاده قرار میگیرند. در زیر به اصلی ترین آن‌ها به همراه کاربردشان اشاره میکنیم:

• co.ir برگرفته از واژه Company است که کاربرد شرکتی دارد.
• ac.ir برگرفته از واژه Academy است که کاربرد در موسسات آموزش عالی دارد.
• id.ir برگرفته از واژه Identification است که برای کسب و کارهای شخصی کابرد دارد.
• org.ir برگرفته از واژه Organization است که کاربرد برای موسسات غیرانتفاعی دارد.
• sch.ir برگرفته از واژه School است که برای پژوهشگاه دانش‌های بنیادی کاربردی است.
• gov.ir برگرفته از واژه Government است که فقط برای سازمان‌های دولتی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
• net.ir برگرفته از واژه Network است که تنها برای موسساتی که مجوز رسمی خدمات شبکه و اطلاع رسانی داشته باشند، استفاده می‌شود.

زیر دامنه چیست؟

هر دامنه اینترنتی می‌تواند زیردامنه یا ساب دامین (Sub Domain) برای خود داشته باشد. این زیر دامنه یا زیردامنه‌ها پیش از دامنه اصلی قرار می‌گیرند. برای مثال translate.google.com یک ساب دامین از سایت google.com می‌باشد.

به صورت کلی ارزش یک دامنه از سمت راست محاسبه می‌گردد. در واقع در این مثال com ارزشمندترین بخش دامنه است که به آن دامنه سطح بالا یا دامین روت (Domain Root) هم گفته می‌شود. پس از آن آدرس اصلی سایت که در اینجا عبارت google می‌باشد در جایگاه دوم ارزشمندی دامنه قرار دارد و به آن دامنه سطح دوم می‌گویند و درنهایت ساب دامین که خود زیرمجوعه‌ای از سایت گوگل می‌باشد translate است که به عنوان زیردامنه تعریف شده است.

تفاوت دامنه و هاست چیست؟

دامنه به بیان ساده نشانی ما در دنیای اینترنت است. برای مثال منزل مسکونی شما در یک نقطه از این کره خاکی ساخته شده و آدرس مشخصی دارد. مثلا اینطور برای سایرین توضیح می‌دهیم: کشور ایران، استان فلان و… حال منزلمان را که روی هوا نمی‌توانیم بسازیم! باید یک زمین را برای ساخت آن در نظر بگیریم. این فضا در دنیای وب همان فضای میزبانی یا هاست (Host) می‌باشد.

تفاوت دامنه و URL چیست؟

شاید با عبارت URL زیاد برخورد کرده باشید و با خود بگویید که چه تفاوتی با دامین دارد؟ در واقع URL آدرس دقیق و کامل یک پیج یا فایل در اینترنت است. URL مخفف کلمه Uniform Resource Locator به معنی مکان یاب منبع یکنواخت می‌باشد. در اصلاح به “یو آر اِل” آدرس اینترنتی (Web Address) هم گفته می‌شود.

با کمک URL می‌توانیم به محتوای یک سایت و یا یک فایل دسترسی مستقیم داشته باشیم. برای مثال با دنبال کردن آن، مطالب درون آن لینک را می‌بینیم و یا مستقیما یک فایل را دانلود می‌کنیم. برای مثال عبارت https://aryalink.ir//cost-calculator یک آدرس دقیق اینترنتی یا همان URL می‌باشد.

SSL در یک دامنه چیست؟

SSL مخفف واژه Secure Sockets Layer به معنی لایه سوکت امن می‌باشد. در واقع SSL گواهی امنیت اینترنتی یک سایت بوده و میزان امنیت یک دامنه را مشخص میکند. یک وبسایت اینترنتی باید بر پایه HTML طراحی شود، یعنی اگر با هر زبانی برنامه نویسی کنید، درنهایت وب سرور آن را به خروجی HTML تبدیل خواهد کرد تا برای کاربران قابل رویت شود.

شاید دقت کرده باشید که در ابتدای URL یک سایت یک عبارت http یا https وجود دارد. در حالت معمول “اِچ تی اِم اِل” از پروتکل http استفاده می‌کند. این پروتکل مخفف واژه Hyper Text Transfer Protocol به معنی پروتکل انتقال فرامتنی می‌باشد. اما این پروتکل به خودی خود دارای نقاط ضعف امنیتی زیادی است. به گونه‌ای که به آسانی توسط افراد متخصص قابل هک و دستیابی است. به بیانی دیگر، اطلاعات سایت و حتی کاربران امنیت قابل قبولی ندارد.

حال گواهی SSL امنیتی به سایت می‌دهد که اطلاعات رد و بدل شده به صورت رمزنگاری شده هستند و یک هکر نمی‌تواند سر از آن اطلاعات دربیاورد. درواقع باز هم به اطلاعات دست پیدا می‌کند اما چون برایش غیرقابل مفهوم است نمی‌تواند بدرد بخور باشد.

دامنه خوب چه ویژگی هایی دارد؟

هرچقدر میزان حروف یا کارکترهای یک دامنه کمتر باشد و مفهوم مرتبط‌تری با مدل کسب و کار شما داشته باشد ارزشمندتر است. همچنین درصورتی که از پروتکل‌های امنیتی بهتر و بالاتری استفاده کنید به ارزش آن افزوده می‌شود. کوتاه‌تر بودن تعداد کارکتر یک دامنه در واقع سرراست‌تر بودن نشانی شما در دنیای وب است که توسط آن مردم راحت‌تر میتوانند شما را پیدا کنند. در مورد ارتباط نام دامنه با هدف سایت باید بگوییم که گاهی با جستجو افراد در مورد یک موضوع خاص، درصورتی که نام خود سایت همان عبارت مورد جستجو باشد، احتمال بالا رفتن درصد نمایش توسط موتور جستجوگر زیادتر خواهد شد و یا اگر نام دامنه مفهوم مشخصی داشته باشد، بیشتر در ذهن‌ها نقش خواهد بست.

برای مثال سایت گوگل که برایتان شناخته شده است نام دامین خود را از روی عدد گوگل که یک عدد خاص که معادل 1 به همراه صد عدد 0 که پس از آن قرار گرفته، می‌باشد. یعنی 10 به توان 100. حال شاید برایتان جالب شده باشد که بخواهید بدانید چرا این نام را انتخاب کرده اند؟ درواقع دلیل انتخاب نام گوگل به این علت بوده که نشان دهند قابلیت پردازش اطلاعات بسیار بالایی را در کسری از ثانیه دارند.

تا به حال دقت کرده اید که وقتی عبارتی را در گوگل سرچ میکنید در بالای صفحه نخست یک عدد و یک زمان نشان داده میشود؟ درحقیقت نشان می‌دهد که در آن مدت زمان به آن تعداد اطلاعات دسترسی پیدا کرده است. شاید گوگل می‌خواهد به سمتی حرکت کند تا بتواند یک گوگل اطلاعات را در کسری از ثانیه مورد پردازش قرار دهد.

چگونه می‌توان دامنه تهیه نمود؟

امروزه ارائه دامنه‌های مختلف توسط شرکت های گوناگونی صورت میگیرد. اما تمامی آنها از یک مرجع رسمی سرویس دهی میکنند. برای مثال شما ممکن است از بسیاری سایت های ایرانی که طرف قرارداد با ایرنیک هستند و یا حتی اشخاص و شرکت های دیگر، دامنه ایرانی خریداری کنید. اما در نهایت همه آن‌ها میبایست دامنه را در سایت ایرنیک (IRNIC) به ثبت برسانند.

درحال حاضر اصلی‌ترین شرکت ارائه دهنده دامین در سطح جهانی و بین‌المللی، شرکت آیکان (ICANN) می‌باشد. البته در ابتدا شرکتی تحت عنوان NSI چنین مقوله‌ای را پایه گذاری کرد، اما بعدها شرکت آیکان به دلیل استفاده از پروتکل‌های بهتر و پیشرفته تر جایگاه آن را به خود اختصاص داد.

اگر دامنه مورد نظرمان آزاد نباشد چه کاری میشود انجام داد؟

هیچ دامنه‌ای را به صورت دائم نمی‌توان خریداری نمود. شما تنها می‌توانید دامین را از شرکت ارائه دهنده اجاره کنید. این اجاره نهایتا 5 ساله خواهد بود. پس از گذشت این تاریخ شما باید هزینه اجاره دامین را مجدد شارژ کنید. حال اگر چنین کاری را انجام ندهید، شرکت ارائه دهنده دامین، مدت زمانی کوتاه، دامین شما را در حالت رزرو قرار داده و درصورت عدم پرداخت، آن دامنه را آزاد میکند و هرکسی که زودتر اقدام به خرید مجدد آن کند، صاحب جدید آن دامین خواهد بود.

اما درغیر اینصورت، اگر یک دامنه به نام شخصی باشد، شما هیچ راهی برای دریافت آن دامین نخواهید داشت، مگر آنکه آن دامنه را از شخص خریداری کنید و آن دامین را به نام شما انتقال دهد. همین موضوع موجب شده یک سری افراد سودجو در این زمینه بازار سیاه راه بیندازند. به این صورت که یک دامنه خوب را خریداری میکنند و آن‌را با قیمت بسیار بالاتر به معرض فروش میگذارند.

لزوم استفاده از دامنه چیست؟

هر سرور (Server) در دنیای اینترنت دارای آدرس آی‌پی مخصوص به خود می‌باشد. درواقع برای دسترسی به یک سرور به آدرس آی‌پی آن که متشکل از یک سری اعداد و نقطه است نیاز دارید. حال یک دامنه برای به ثبت رسیدن و ابراز وجود، به یک سرور نیاز خواهد داشت. اگر یک سرور تنها برای یک دامین تعریف شده باشد، با همان آدرس آی‌پی میتوان به سایت دسترسی پیدا کرد. اما می‌توان دامین‌های زیادی را بر روی یک سرور قرار داد که روش رایج‌تری است.

به بیان دیگر، هنگامی که آدرس دامین را وارد صفحه مرورگر خود می‌کنید، سروری که آن دامین به آن متصل است را فراخوانی می‌کنید، سپس از آنجا که نام آن دامین در آن سرور تعریف شده است، به آدرس صفحه دامین ارجاع داده می‌شوید.

قیمت دامنه چقدر است؟

همانگونه که گفته شد، ارزش دامین از راست به چپ محاسبه می‌شود. درنتیجه پسوند دامین در تعیین قیمت آن دامین نقش مهمی ایفا می‌کند. البته این درصورتی است که دامین مستقیما از شرکت اصلی ارائه دهنده خریداری شود. هرچقدر پسوند دامین جامعیت بیشتری داشته باشد اصولا گران‌تر است. بنابراین دامنه‌های دات کام (.com) گران‌تر از دامین‌های داخلی مثل دات آی‌آر (.ir) هستند. همچنین مدت زمانی که شما یک دامین را برای خود به ثبت می‌رسانید هم در تعیین قیمت دامین موثر است. واضح است که هرچقدر زمان بیشتری بخواهید یک دامین را به خود اختصاص دهید باید هزینه بیشتری نیز پرداخت کنید.

در حال حاضر برای به ثبت رساندن یکساله دامنه ir باید مبلغ 32 هزار تومان و برای خرید 5ساله یک دامنه داخلی (همان ir) باید مبلغ 96 هزار تومان بپردازید. قیمت دامنه‌های سطح بالا مثل .com باتوجه به نوسانات ارزی متغیر است. اما به صورت تقریبی 5برابر گران‌تر از دامین‌های داخلی ایران می‌باشد. البته بد نیست بدانید که در ایران هم هزینه ثبت، هم هزینه تمدید و هم هزینه انتقال دامنه یکسان است و تفاوتی ندارد. هرچند که به هنگام تاخیر در پرداخت هزینه تمدید ممکن است موظف به پرداخت جریمه برای فعالسازی مجدد دامین شوید.

آیا امکان استفاده از چند دامنه برای یک سایت وجود دارد؟

بله. شما می‌توانید دامین‌های متفاوت حتی با پسوند‌های مختلفی را به یک سایت واحد متصل کنید. برای مثال آریالینک هم پسوند کام (aryalink.com) و هم پسوند آی‌آر (aryalink.ir) را به خود اختصاص داده است و هرجفت این دامین‌ها به سایت آریالینک ارجاع داده می‌شوند. به این روش استفاده از چند دامین برای رسیدن به یک صفحه، دامین فورواردینگ (domain forwarding) گفته می‌شود.

مدت زمان مورد نیاز برای ثبت یک دامنه چقدر است؟

درصورتی که یک دامین آزاد باشد و مشکلی برای ثبت نداشته باشد، چند دقیقه‌ای هم میتواند به مالکیت شما در بیاید. اما اگر نام دامین دارای اشکال باشد، یا باید مشکل برطرف شود و یا حق استفاده از آن نام را نخواهید داشت. برای مثال اگر شما نام یک شهر را به عنوان دامین خریداری کنید، طبق قوانین ایرنیک، دولت می‌تواند آن دامین را از شما بگیرد. همچنین استفاده از نام مشاهیر و شخصیت‌های معروف اسطوره‌ای برای دامین ایرانی ممنوع است.

از آنجا که نام دامین انتخابی شما پس از بررسی مورد تایید قرار میگیرد، اگر چنانچه در نام دامین خود از عبارات رکیک و غیراخلاقی استفاده کنید، سازمان فرهنگ و ارشاد مانع از به ثبت رساندن آن دامنه توسط شما خواهد شد. و یا شما باید توضیحات منطقی برای انتخاب آن نام داشته باشید و مدارک معتبر ارائه دهید و احراز هویت رسمی کنید تا آن دامین به شما اختصاص داده شود و بتوانید از آن استفاده کنید.

چگونه از آزاد بودن دامنه مورد نظر خود اطمینان حاصل کنیم؟

در حال حاضر بهترین مرجع جهانی برای فهمیدن آزاد بودن یک دامین و همچنین فهمیدن مالک دامین، سایت whois.com می‌باشد. شما به راحتی میتوانید با وارد شدن به این سایت و واردکردن دامین مدنظر خود بفهمید که آیا این دامنه آزاد و قابل تهیه است و یا اینکه مالک آن کیست. همچنین سایت whois.co نیز یک سایت جهانی دیگر با همین کارایی است که می‌توانید از آن هم بهره ببرید. البته مشابه ایرانی این سایت نیز موجود است که همین کار را انجام می‌دهد و نشانی آن nic.whois.ir می‌باشد. جالب است بدانید که تمامی این سایت‌ها اطلاعات خود را از شرکت و سایت ICANN که پیشتر در مورد آن بحث کردیم به دست می‌آورند.

درصورت درخواست به ثبت رساندن هرنوع دامنه‌ای و همچنین دریافت مشاوره و کسب اطلاعات بیشتر درمورد دامین‌ها میتوانید با ما در تیم آریالینک تماس بگیرید. همچنین به جهت سهولت کار شما فرم پیش مصاحبه ویژه طراحی کرده ایم و میتوانید درخواست و سوالات خود را در این بخش از ما بپرسید تا در اسرع وقت با شما ارتباط برقرار کنیم.